Deel 2 | Hibin Conjunctuurmeting voorjaar 2024
Deel 2 | Hibin Conjunctuurmeting voorjaar 2024
Recent publiceerden we de Hibin conjunctuurmeting voor het voorjaar van 2024. De resultaten laten zien dat de branche een omzetdaling verwacht, maar met een licht positieve ontwikkeling van de brutomarge. Hoewel uit de meting blijkt dat Hibin-leden licht negatief gestemd zijn, is dit minder negatief in vergelijking met de najaarsmeting van 2023. In deze meting hebben we ook gekeken naar uitdagingen, bedreigingen, kansen en knelpunten. Verder hebben we de omzetverwachtingen voor duurzame bouwmaterialen (biobased en circulair) in kaart gebracht. Daarnaast vroegen we hoe Hibin-leden aankijken tegen toekomstig uitstootvrij transport en zero-emissiezones. Tot slot hebben we gevraagd naar innovaties in het algemeen. Dit alles lees je in deze publicatie.
In de volgende secties uit de conjunctuurrapportage kijken we naar in hoeverre een uitdaging en bedreiging, kans of knelpunt ‘zeer sterk van toepassing’ is tot en met ‘niet of nauwelijks van toepassing’. We lichten de cijfers uit vanaf ‘sterk van toepassing’. Dit doen we om een goede weergave te genereren waar de aandacht en focus van de Hibin leden feitelijk naartoe lijkt te gaan.
Uitdagingen en bedreigingen
De meerderheid van de handelaren verwacht de grootste uitdaging en bedreigingen te hebben in het halen van gezonde omzet en marges (57% - sterk tot zeer sterk van toepassing). Waar handelaren daaropvolgend de meeste uitdagingen in voorzien zijn beide met 53% ‘milieunormering en klimaat, stikstof en PFAS’ en ‘circulariteit en duurzame (biobased) materialen’. Daarnaast wordt het aantal afgegeven vergunningen gezien als grote uitdaging met 50%, gevolgd door arbeidsmarkt kwalitatief, concurrentie en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt (elk 47%).
Verder valt op dat de kennisontwikkeling van medewerkers, prefabricage, ICT en het veranderend klant-/aannemersgedrag relatief hoog scoren als het gaat om hoe handelaren aankijken tegen deze uitdagingen (43 – 39%). Als het gaat om wet- en regelgeving (CSRD, EUDR, Wkb, etc.), geeft een relatief groot percentage (18%) aan deze zelfs uitdaging als ‘zeer uitdagend’ te vinden. Hetzelfde geldt voor netcongestie met 15%. Waar handelaren nauwelijks risico in zien is een dreigend faillissement of sluiting (4%) en bedrijfsopvolging (15%).
Kansen
Volgens Hibin-leden zijn de top-5 kansen opeenvolgend (57% - 53%): [1] service, toegevoegde waarde, ontzorgen klant, maatwerk; [2] nieuwe concepten en innovatie; [3] aanbieden assortiment biobased bouwmaterialen; [4] marketing: nieuwe klant(binding), vergroten (naams)bekendheid; [5] de markt in het algemeen. Daarnaast komt naar voren dat er door 50% van de Hibin-leden kansen gezien worden als het gaat om nieuwe producten of het uitbreiden van het assortiment. 46% geeft aan kansen te zien in het aanbieden van circulaire bouwmaterialen.
Wat opvalt is dat het verbeteren van de stemming binnen de eigen organisatie met 46% als kans wordt gezien. Als laatste is de opkomst van AI en ChatGPT volgens de handelaren niet echt een kans om aan te grijpen (19%). Een mogelijke verklaring is dat deze innovatie nog relatief nieuw en onbekend is en nog niet met zekerheid gezegd kan worden in hoeverre dit de bedrijven en branche zal doen opschudden.
Knelpunten
Hoe is het beeld dan rondom de knelpunten die Hibin leden zien? ICT (38%), het kennisniveau van medewerkers en personele bezetting (27%) zijn volgens de Hibin leden de grootste knelpunten bij de kansen. De beschikbare tijd en de mate van voorspelbaarheid in prijzen scoren ook relatief hoog (19%). Dit beeld is in vergelijking met voorgaande metingen nauwelijks veranderd.
Forse stijging biobased en circulaire materialen* **
Volgens Hibin-leden is in 2023 10% van de verkoop gegaan naar biobased materialen. Verwacht wordt dat dit percentage tot 14,5% stijgt tegen het einde van 2024. Eenzelfde beeld is ook te zien bij circulaire materialen; zij het in mindere mate. Concluderend ziet men steeds meer handel in duurzamere materialen.
Een meerderheid van de Hibin-leden (57%) geeft echter aan over een (erg of enigszins) beperkt aanbod biobased materialen te beschikken. Een minderheid van 43% beoordeelt dit aanbod juist (ruim) voldoende. Bijna twee derde van alle Hibin-leden (65%) geeft aan over een (erg of enigszins) beperkt aanbod circulaire materialen te beschikken. Ongeveer 1 op de 3 leden (35%) noemt dit aanbod op dit moment juist (ruim) voldoende.
* Biobases materialen: hierbij gaat het om materialen uit natuurlijke bronnen, zoals hout en diverse planten en gewassen.
** Circulaire materialen: hierbij gaat het om materialen die ontworpen zijn voor hergebruik of recycling niet-zijnde biobased materialen.
Uitstootvrije transportmiddelen
Nu de cijfers over uitstootvrije transportmiddelen: slechts een zeer klein deel van de Hibin-leden (16%) geeft aan niet bezig te zijn met uitstootvrije transportmiddelen. Bijna de helft (48%) geeft aan hier ‘enigszins’ of ‘redelijk’ me bezig te zijn en meer dan een derde (36%) geeft aan hier (erg) mee bezig te zijn. Dit verschilt logischerwijs per regio en in hoeverre belevering in de (binnen)stad gedaan moet worden, waar alsmaar meer zero-emissiezones gelden in Nederland.
Invoering Zero Emissiezones
Ongeveer 6 op de 10 Hibin leden geeft aan dat de invoering van ZE-zones ‘beperkte’ of zelfs ‘geen’ invloed op hun logistieke dienstverlening heeft. Bij het overig deel heeft de invoering van ZE-zones juist wel een invloed; bij ongeveer 16% zelfs ‘veel’ of ‘erg veel’.
Indien gevraagd naar welke maatregelen de bedrijven gaan treffen om om te gaan met de ZE-Zones, wordt er divers geantwoord. Voornamelijk gaan de bedrijven uitbesteden, gevolgd door investeren in eigen transport of wachten nog af.
Hibin lid: “wij werken met een extern transportbedrijf die met deze onderwerpen volop bezig is en hierin opschaalt.”
Innovatie en verdere verwachtingen
Als gevraagd wordt waar de bedrijven met name in willen innoveren komen twee onderwerpen duidelijk naar voren, namelijk verduurzamen productaanbod (biobased, circulair duurzamere alternatieven) en verdere digitalisering in de breedste zin (website, automatisering, ERP en ICT.
Kijkend naar heel 2024 verwachten de meeste bedrijven stabiliteit en herstel, terwijl een krappe minderheid een verslechtering verwachten.
Voor meer informatie over de Hibin conjunctuurmeting voor de bouwmaterialengroothandel, neem contact op met Steven van de Cruijs – communicatiemanager (s.van.de.cruijs@hibin.nl).